Ejup Ganić

Ejup Ganić rođen je 1946. godine u Sebečevu kod Novog Pazara. Dodiplomske studije na Tehnološko-metalurškom fakultetu (1970) i postdiplomske studije (1972) završio je na Univerzitetu u Beogradu. Doktorsku disertaciju (1976) odbranio je na MIT-u (Massachusetts Institute of Technology), Boston, SAD, a počasni doktorat dodijeljen mu je na University of Buckingham u Velikoj Britaniji (2009). Akademsku karijeru započeo je u SAD: predavač na MIT (1976); docent na State University of New York – Buffalo (1976/77); University of Illinois tenure professor (1980) i, kasnije, profesor na Mašinskom fakultetu u Sarajevu (1985); gostujući profesor na Lomonosov-Moscow State University (1989); Moscow Technical University Baumanana (1990) i profesor inžinjerskih nauka na Sarajevo School of Science and Technology (od 2004).

Objavio je veći broj naučnoistraživačkih radova u vodećim svjetskim časopisima i zbornicima međunarodnih naučnih konferencija, pretežno u oblasti termo-fluidnih nauka. Njegova istraživanja (finansirana dominantno od državnih institucija i kompanija u SAD) obuhvataju eksperimentalni pristup u kombinaciji s teoretskim istraživanjima prijenosa toplote i mase i višestruko su citirana u vodećim bazama podataka. Vlasnik je USA Patenta 4,398,393. Autor, koautor i urednik je devet knjiga iz domena inžinjerskih nauka.

Pored ovih aktivnosti, trajan doprinos području termo-fluidnih nauka dao je i kroz tri projekta koja su doprinijela razvoju ove naučne oblasti u svijetu: Knjige Handbook of Heat Transfer Fundamentals (McGraw-Hill 1985) i Handbook of Heat Transfer Applications (McGraw-Hill 1985), koje je priredio sa profesorima W. M. Rohsenow i J. P. Hartnett, bile su skoro tri decenije osnovna literatura u oblasti inžinjerske termotehnike u svijetu. McGraw-Hill Handbook of Essential Engineering Information and Data (1990) i McGraw-Hill’s Engineering Companion (2002) priređeni sa Tyler G. Hicks, pripadaju temeljnim inžinjerskim publikacijama ovog izdavača. Izdavački savjet McGraw-Hill uvrstio je ova djela u kapitalna djela inžinjerske literature.

Međunarodni časopis Experimental Thermal and Fluid Science (Elsevier New York), čiji je osnivač početkom 80-ih i prvi glavni i odgovorni urednik, postao je jedan od vodećih časopisa u svijetu u oblasti termo-fluidnih nauka sa naglaskom na domen eksperimenta.

Krajem 80-ih osniva i registrira svjetsku konferenciju za eksperimentalnu termodinamiku, mehaniku fluida i prostiranje toplote (World Congress on Experimental Heat Transfer, Thermodynamics and Fluid Mechanics) koja se periodično (uglavnom svake treće godine) organizira u svjetskim centrima koji imaju adekvatnu infrastrukturu za forume ove vrste. Ova konferencija dodjeljuje i jednu od najprestižnijih svjetskih nagrada za naučna dostignuća u oblasti termodinamike, mehanike fluida i prostiranja toplote (Nusselt-Reynolds Award).

Na univerzitetima na kojima je duže radio (University of Illinois, Univerzitet u Sarajevu – Mašinski fakultet) razvio je laboratorije (laboratorija za dvofazni tok i laboratorija za sagorijevanje na University of Illinois; istraživačka laboratorija za dvofazni tok i prijenos toplote na Univerzitetu u Sarajevu) i osposobio kadar koji je pod njegovim mentorstvom stekao doktorske disertacije i nastavio akademski i naučnoistraživački rad na Univerzitetu u Sarajevu i University of Illinois u Chicagu.

Rukovodio je osnivanjem UNIS-Instituta koji je funkcionisao u periodu 1982–1990. U ovom periodu obavljao je funkciju direktora Instituta i člana Poslovodnog odbora za razvoj kompanije UNIS – najvećeg proizvođača iz domena namjenske industrije u bivšoj Jugoslaviji. U toku 2003. godine osnovao je prvi privatni univerzitet u našoj zemlji (Sarajevo School of Science and Technology – SSST) sa nastavom na engleskom jeziku. Ovaj univerzitet je 2019. godine, na osnovu londonske QS University Rankings liste, uvršten u 600 najboljih univerziteta u svijetu. Na univerzitetu se trenutno izučavaju medicinske nauke (opšta medicina, stomatologija i farmacija), kompjuterske nauke i informacioni sistemi, game design and development, političke nauke i internacionalni odnosi, ekonomija, biznis i film.

Dobitnik je značajnih priznanja u zemlji i inostranstvu za doprinos nauci. U periodu 1990–2000. godine bio je aktivan u politici: član Predsjedništva Bosne i Hercegovine 1990–1996; predsjednik/potpredsjednik FBiH 1994–2000. godine. Među domaćim i inostranim priznanjima za odbranu države Bosne i Hercegovine dobio je i orden Alem bosanskog gazije.

Jedan je od osnivača Center for Democracy in Vienna i prvi njen predsjednik (1996–2001). Osnivač je i predsjednik MET Fondacije koja pruža superviziju i podršku mladim poduzetnicima od 1998. godine.

Za dopisnog člana Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine izabran je u Odjeljenje tehničkih nauka 1995, a za redovnog 2005. godine.